Društvo

Na osnovu zaključaka sa sjednice nacionalnog Stručnog savjetodavnog tijela za imunizacije (NITAG), donesene su nove preporuke za vakcinaciju protiv COVID-19 koje se odnose na uvođenje treće doze vakcine protiv COVID-19, vakcinaciju osoba koje su prethodno preboljele COVID-19, kao i kombinovanje vakcina u primovakcinaciji.

I - Preporuka o uvođenju treće doze vakcine protiv COVID-19 za širu populaciju

Stručno savjetodavno tijelo za imunizacije (NITAG) predlaže da se omogući administriranje III doze vakcine protiv COVID-19 za cijelu populaciju punoljetnih građana nakon proteklih najmanje pet mjeseci od druge doze vakcine (ili nakon jedne doze za osobe vakcinisane J&J/Janssen vakcinom), osim kod izuzetaka navedenih u daljem tekstu. Analiza antitjela licima koja ne pripadaju posebno ranjivim kategorijama se ne preporučuje i nema značaja u odlučivanju o trećoj dozi vakcine za osobe kojima je od druge doze proteklo minimum pet mjeseci, tako da analizu u ovim slučajevima nije potrebno, niti opravdano raditi.

U pogledu izbora vakcine za treću dozu, licima starijim od 60 godina, kao treća doza preporučuje se mRNA vakcina (kod nas zbog dostupnosti - vakcina proizvođača Pfizer), nezavisno od vrste vakcine koju su prethodno primili, iz razloga dobro dokumentovane imunogenosti, a imajući u vidu inače očekivani slabiji imuni odgovor nakon vakcinacije kod ovih osoba. Osobe mlađe od 60 godina, trećom dozom mogu se vakcinisati mRNA vakcinom ili istom vrstom vakcine koju su
prethodno primile, ukoliko je dostupna.

Izuzeci od opšteg pravila o primjeni treće doze:

1.) Lica koja pripadaju posebno klinički ranjivim kategorijama* (spisak stanja koja su prethodno već definisana nalaze se u prilogu ovog saopštenja), treća doza vakcine može se dati već posle dva mjeseca od druge doze, ali uz obavezno poštovanje procedure (popunjavanje upitnika od strane izabranog ljekara/ljekara na vakcinalnom punktu, saglasnost pacijenta i uz analizu antitjela u laboratoriji Instituta za javno zdravlje Crne Gore).

2.) Licima koja su preboljela COVID-19, a prije prebolijevanja su kompletno vakcinisana, nije neophodna vakcinacija trećom dozom vakcine. Predlaže se praćenje titra antitjela nakon pet mjeseci od oporavka, kada se u skladu sa nalazom može donijeti odluka o eventualnoj primjeni
treće doze.

3.) Lica koje se razbole nakon primanja prve doze, preporučuje se da drugu dozu prime nakon pet  mjeseci od oporavka.

4.) Licima koja su samoinicijativno provjeravala antitjela najmanje 2 mjeseca nakon druge doze i imala odsustvo serološkog odgovora (negativan nalaz tj. nalaz ispod testom definisane granice), 2 potrebno je provjeriti serološki status u Institutu za javno zdravlje. Ukoliko se potvrdi negativan serološki nalaz, treća doza se može dati odmah.

II - Vakcinacija osoba koje su prethodno preboljele COVID-19

Osobe koje su prethodno preboljele COVID-19, ukoliko započinju vakcinaciju unutar šest mjeseci od oporavka, smatraju se kompletno vakcinisanima kada dobiju samo jednu dozu vakcine. Ovim osobama druga doza vakcine se može dati nakon isteka pet mjeseci od aplikacije jedne doze vakcine. Ukoliko su osobe nakon prebolijevanja primile dvije doze vakcine (s obzirom na dosadašnje preporuke u Crnoj Gori), treća doza se preporučuje najranije pet mjeseci nakon kompletiranja vakcinacije.

III - Kombinovanje vakcina u primovakcinaciji (prva i druga doza)

Kombinovanje vakcina u primovakcinaciji (prva i druga doza) preporučuje se ukoliko je nakon prve doze došlo do ozbiljnih neželjenih događaja ili u slučaju kada je kao druga doza nedostupna vakcina od istog proizvođača. Za sada, postoje dobro dokumentovana iskustva kada je u pitanju kombinovanje Astra Zeneka i Pfizer vakcine, kao i manja iskustva u kombinovanju Sinofarm i Pfizer vakcine.

Prilog: Ljudi koji su definisani kao klinički izuzetno osjetljivi/ranjivi imaju vrlo visok rizik od teške bolesti od novog koronavirusa i kao takvi svrstani su u izuzetke od opšteg pravila o primjeni treće doze (treća doza se može primjeniti već dva mjeseca nakon druge doze uz poštovanje prethodno jasno definisanih pravila). Postoje dva načina na koji se neko lice može identifikovati/determinisati kao klinički izuzetno osjetljivo/ranjivo: 1. Ima jedan ili više dolje navedenih uslova ili 2. Njegov izabrani doktor/kliničar koji ga liječi i prati ga je dodao na listu pacijenata koje treba posebno štititi jer na osnovu njihove kliničke procjene smatra(ju) da je u većem riziku od ozbiljne bolesti ako se inficiraju sa SARS-CoV-2. Osobe sa sljedećim stanjima automatski se smatraju klinički izuzetno ranjivima • primaoci transplantacija čvrstih organa • osobe sa određenim vrstama malignih neoplazmi o ljudi s malignom neoplazmom koji su podvrgnuti aktivnoj hemoterapiji o ljudi s malignom neoplazmom pluća koji su na radikalnoj radioterapiji o ljudi s malignim neoplazmama krvi ili koštane srži poput leukemije, limfoma ili mijeloma koji su u bilo kojoj fazi liječenja o ljudi koji su na imunoterapiji ili drugoj vrsti kontinuiranog tretmana antitijelima u cilju liječenja maligne neoplazme o ljudi koji imaju druge oblike ciljanih tretmana za maligne neoplazme a koji mogu uticati na imuni sistem, poput inhibitora protein kinaze ili PARP inhibitora • ljudi koji su imali transplantaciju koštane srži ili matičnih ćelija u posljednjih 6 mjeseci ili koji još uvijek uzimaju/primaju imunosupresionu terapiju • ljudi s teškim respiratornim stanjima, uključujući cističnu fibrozu, tešku astmu i tešku hroničnu opstruktivnu bolest pluća (HOBP) • osobe s rijetkim bolestima koje značajno povećavaju rizik od infekcija (poput teške kombinovane imunodeficijencije (SCID), homozigotne bolesti srpastih ćelija) • ljudi na imunosupresivnoj terapiji koja je dovoljno snažna da značajno povećava rizik od infekcije • problemi sa slezinom, na primjer splenektomija • odrasle osobe s Down-ovim sindromom • odrasle sobe koje su na dijalizi ili imaju hroničnu bolest bubrega (stadijum 5) • žene koje su trudne sa značajnim srčanim bolestima, urođenim ili stečenim.

Saopštenje IJZCG

Foto: Beta